Osmanlı’nın kültür zenginliği Osmanlı arşivlerinde

Türkiye, “Osmanlı Coğrafyası Kültürel Arşiv Mirasın Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü Uluslararası Kongresi” ne ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.

Osmanlı İmparatorluğu’ndan kalan arşiv sayesinde, üç kıtada otuza yakın ülkenin ekonomik, sosyokültürel ve demografik hazineleri gün ışığına çıkarılacak. Kongrenin onursal başkanı ve dünyaca ünlü tarihçi Prof. Dr. Halil İnalcık Osmanlıların bir yeri fethettiklerinde vergi kaynakları ve nüfusu kayıt altına aldığını ve kayıtların yer aldığı bu tahrir defterleri sayesinde köylünün ekonomik durumuna göre vergi tayin edildiğini söyledi.

Kıbrıs’ın da fethedildikten sonra oraya bir tahrir heyeti gönderildiğini, bölgedeki bütün köylerin, nüfusun yazıldığını anlatan Prof. Dr. İnalcık, Osmanlı İmparatorluğu’nun 16. yüzyıla kadar giden tahrir defterlerinin Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nde topladığını belirtti.

Arazi ihtilaflarında daima bu defterlere müracaat edildiğini, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün de bu defterlerden hala yararlandığını ifade eden İnalcık, ”Tarihi kaynak olduğu için biz tarihçiler de hep Tapu Kadastro’ya gidiyoruz” dedi.

Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nden aldığı davet sonrası kongre çalışmalarına başladıklarını dile getiren Prof. Dr. İnalcık, ”Beraberce hazırlıyoruz ve bu arşivi tanıtmak istiyoruz. Bu arşivde Macaristan’dan Arabistan’a kadar her bölgenin tarihi var. Bunlar tarih bakımından birinci derece kaynaktır. Mesela ben Suudi Arabistan’a gittiğimde onlar bu vesikaları müsaadeyle almışlar, kendi bölgelerine ait defterlerden bir arşiv kurmuşlar, yani o kadar önemlidir bu tapu defterleri” diye konuştu.

-”Kıbrıs milli davamız”

Prof. Dr. İnalcık, şöyle devam etti:

”Kıbrıs çok önemli bir konu ve tahrir defteri de hiç bozulmamış şekilde Tapu Kadastro’da duruyor. Yani, bizim için mukaddes bir dava fakat tapusu elimizde olduğu halde ortada değil. Ben yetkililere ‘Bu defterleri neşredelim’ dedim. Orayı biz fethettik ama köylüler gidip yerleşti. Bunun için tahrir defterlerinin neşrini yapmaya hazırlanıyoruz.

Kongreyi de Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ndeki arkadaşlarımızla beraber yapacağız. Dünyada birçok bilim adamı da kongreye gelecek. Çünkü Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılışından sonra 26, belki de daha fazla devlet ortaya çıktı. Onların yüzlerce senelik tarihleri bizim bu tapu kadastro defterlerinde. Ara sıra bazı ülkeler gelip bu tahrir defterlerinin kopyalarını alıyorlar. Bu, uluslar arasında çok önemli bir kaynak. Tarihlerinin en önemli kaynağıdır. Bunun için uluslararası bir kongre çok yerinde olacaktır ve buna şimdi teşebbüs ediyoruz.”

-Osmanlı Tapu Arşivi-

”Osmanlı Coğrafyası Kültürel Arşiv Mirasının Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü Uluslararası Kongresi” Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün ev sahipliğinde, 21-23 Kasım tarihlerinde İstanbul’da yapılacak.

Kongre’de, Osmanlı Devleti’nden intikal eden arşiv mirasını bünyesinde bulunduran devletler ve kurumlarının ortak kültür, tarih ve medeniyet anlayışıyla bir araya getirilmesi düşünülüyor. Böylece ortak değerlerin ortaya konulması, değerlendirilmesi, paylaşılması ve ilim dünyasına kazandırılması noktasında önemli bir adım atılmış olacak.