Mülâkat: Osmanlıca Kursları

“Bu proje ile milli hafızamıza sahip çıkıyoruz”

Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ve Hayrat Vakfı önemli bir eğitim ve kültür projesini hayata geçiriyor. Türkiye’nin 900’ü aşkın merkezinde Osmanlı Türkçesi ve Kur’an okuma kursları açılıyor. 1997 yılında Kültür Bakanlığı ile benzer bir işbirliği ile binlerce insanın Osmanlıca öğrenmesine vesile olan Hayrat Vakfı, şimdi yeni ve daha büyük bir hizmeti gerçekleştiriyor. Konuyla ilgili proje koordinatörü, Hayrat Vakfı Ankara Temsilcisi Sait Yavuz sorularımızı cevapladı.

Projenin kapsamı ve amacı nedir?
Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ile Hayrat Vakfı arasında Nisan ayında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde tüm Türkiye’de Osmanlı Türkçesi ve Kur’an okuma kurslarını başlatılıyoruz.

Protokolün amacı şudur: “Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ve Hayrat Vakfı işbirliği ile Milli kültürün en önemli kaynaklarını teşkil eden kütüphaneler, arşivler ile diğer şahıs ve kurumlarda mevcut olan Osmanlıca basma ve yazma eserleri okuyup anlayacak, bu eserlerdeki bilgi ve belgelerden azami derecede faydalanacak ve bunları kültür hayatına kazandıracak Osmanlı Türkçesi kurslarını, Osmanlı Türkçesi’ni öğretecek elemanların yetiştirilmesiyle birlikte kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’in okunmasını sağlayan Kur’an ve tecvitli okuma kursları düzenlemektir.”

Protokol ne zamana kadar geçerli?
Protokol iki yıl için geçerli ama kursların durumuna göre Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bir yıl daha uzatılabilir.

Kurslar kaç merkezde açılacak?
Türkiye geneli konusunda mutabakatımız var, bu da 900’den fazla merkez demek oluyor. Öncelikle 300’e yakın il ve ilçe merkezimizde kurslarımızı açacağız. Zamanla bu sayı daha da artacak.

Kurs ücreti ne kadar?
Kurslarımız ücretsizdir. Bu hizmetle halkımızın geçmişiyle, milli ve manevi değerleriyle irtibat kurabilecek bir donanıma sahip olmasını istiyoruz. Aslında gayet kolay olan gerek Osmanlıca öğrenimi gerekse Kur’an okumasını daha da kolaylaştırmak istiyoruz. Bununla birlikte kurslardaki eğitim disiplinini sağlamak adına kursiyerlerimizin devamlılığını temin etmeye gayret edeceğiz.

Kursların sonunda sertifika verilecek mi?
Kurslarımız tamamen uzman öğreticiler tarafından verilecek ve kurs sonunda devamlılık sorunu olmayan ve yapılacak imtihanda yeterli puan alan her kursiyerimize sertifika vereceğiz. Elbette burada amaç sertifika değil, Osmanlı Türkçesi veya Kur’an okumada başarı kazanmaktır. Sertifika ile de bu başarıyı belgelemek istiyoruz.

Niçin Osmanlı Türkçesi?

Milli kültürümüzün temelini teşkil eden eserlerimizin hemen hemen tamamı Osmanlıcadır. Hâlbuki yeni neslimiz kim bilir hangi dedesinden kalmış bir kitap veya eski bir tapu senedinin, bir paranın, bir çeşme kitabesi, tarihi bir çarşı girişi, ya da belki her gün altından geçtiği üniversite giriş kapısında yazılı olan Osmanlıca metnin gerek muhteva gerekse estetik zevkini yudumlamaktan mahrumdur.

Kendi memleketimizde ecdadımızın her zaman şeref duyduğumuz bin yıllık şanlı bir tarih koridorundan bizlere armağan ettikleri sayısız güzide eserler bugün fikri ve estetik boyutta çoğumuza maalesef bir turiste olduğu kadar uzak, anlamsız ve yabancıdır.

Buna rağmen ne gariptir ki tamamen bize ait olan ve günümüzde artık Osmanlıca olarak tabir edilen Tarihi Türkiye Türkçesi’ni biz yazı dili olmaktan öte ayrı bir lisan zannedenlerimizin sayısı maalesef hiç de az değildir.

Ve yedi asır cihana hükmetmiş bir milletin çocukları artık önüne konulan çevirilerin dışında atalarının bugüne kadar ki kültür birikiminden istifade edememektedirler. Bu çevirilerin birçoğunun eksik ya da hatalı olduğu ise ayrı bir vakadır.

Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nde yüzlerce kişilik kadroyla yıllardan beri üstelik sadece belgelerin tasnifine yönelik daha çok yıllara muhtaç çalışmaların da gösterdiği gibi her biri başlı başına birer değer olan bu güzide eserlerin, tarihi metin ve evrakların teker teker şimdiki yazıya çevrilmesine ne yeterli sayıda teknik elemanımız vardır ne de zaman buna müsaittir.

Üzüntüyle belirtelim ki batılı araştırmacıların hem konuşma dili cihetiyle Türkçeyi hem de bir yazı dili olan Osmanlı Türkçesini öğrenerek yaptıkları derli toplu araştırmalardan bugün Osmanlının torunlarından ancak İngilizce bilenler istifade edebilirken bilimsel çevirileri yapılan bu yabancı kaynaklar da ne gariptir ki bir sokak ötede ki kendi milli kütüphanelerimizi referans göstermektedir.

Osmanlıcayı öğrenmek öz yurdunda kendi kültürüne yabancı kalmış bir neslin vicdan muhasebesinde ecdadına ve tarihine karşı vadesi çoktan dolmuş bir fikir borcudur.

Kayıt olmam için ne yapmam gerekiyor?
En yakınımızda bulunan bir halk eğitimi merkezine müracaat ederek yahut www.osmanlicaegitim.com sitesinden online kayıt yapabilirsiniz.

Hayrat Vakfı’nı tanıyabilir miyiz?
Hayrat Vakfı, 1974 yılında Üstad Bedîüzzaman Hazretleri’nin talebesi ve kendisinden sonra vazifesini devrettiği en yakın dava arkadaşı Ahmed Husrev Altınbaşak tarafından İstanbul Küçükçekmece’de kuruldu.

Vakfımızın ana gayeleri, kuruluş senedinde şöyle tanımlanmıştır:

“Orta ve yüksek dereceli mekteplere, bütün meslekî okul ve enstitülere devam eden talebelere yurtlar açmak, yiyecek ve yatacak yerler temin etmek, onların daha bilgili, faziletli, ahlâklı, vatansever birer insan olarak yetişmeleri için meslekî ve kültürel kurslar, dershaneler, kütüphaneler ve eğitim kurumları açmak,
İhtisas için yurt dışına talebeler göndermek, gitmiş olanlara burs vermek, Mütevelli heyetinin ittifakı ile her türlü ilmî, tarihî, dinî eserleri basmak, neşretmek, Kur’ân-ı Kerîm basmak ve baskı işleri için dâhilden ve hariçten kâğıt ve matbaa makinaları temin etmek, matbaa kurmak,
Vakfa bağışlanacak menkul ve gayrimenkulleri vakıf gayesi istikametinde kullanmak, idare etmek, vakıf kaynaklarını geliştirmek,
Fakirlere, fakir hastalara, dul ve yetimlere vakfın imkânları nispetinde her türlü yardımda bulunmak.”
Vakfımız, bu güzel ve ulvî gayeler istikametinde otuz iki senedir faaliyet göstermektedir.