Nuru'l-Envâr |Fetva Kur'ân Hadis ve Risale-i Nur Platformu Kişiye özel fetvaların yanı sıra geniş ve güncel içeriği ile islâmi kaynak platformu
Selamun Aleykum. Hocam merhabalar.Zamanınızı alıyorum hakkınızı helal edin ancak detaylıca sormaktan başka birşey gelmiyor elimizde. Çünki insanları mutmain edebilmek için net cevablar gerekiyor. Özellikle günümüzde güvercin sever arkadaşlar fazlaca ve güvercin beslemek caiz mi değil mi gibi konular bu alanda işlenir oluyordu . Ancak şimdi karşılaştığımız başkaca problemler var ve bu konuyla alakalı bilgilerinize ihtiyacımız var ki arkadaşlarımızı uyarırken ilmi bir dayanağımız olsun.
1- a) Zamanımızda Güvercin Sevenler Dernekleri vasıtasıyla bazı yarışmalar yapılmakta. Bu yarışmalar şöyle oluyor; Örneğin yarışmaya 100 kişi katılacaksa ve yarışmaya katılım ücreti 20 TL ise 100 kişinin hepsinden bu katılım ücreti toplanıyor ve yapılan yarışma sonucunda 1. ye %50 2. ye %30 3.ye %20 gibi v.s şekilllerle bu toplanan ücret dereceye girenler arasında bölüştürülüyor. Bunun hükmü nedir?
b) Buna ilaveten bazı Dernekler ise üyelerinden aldıkları aylık aidatlar tarafından bunu karşılıyor. Yani her üye derneğe aylık 20 TL veriyor ve bu toplanan aidattan arta kalan paralar oluyor. Dernek üyeleri arasında yaptığı yarışma sonucunda 1. 2. ve 3. ye bu aidatlardan artan paraları ya bölüştürüyor ya da bir kısım hediyeler alıyor. Birinci soruyla bağlantılı olarak hükmü?
2- Bazıları ise bunu Dostluk Kupası olarak yapıyor . O ise şöyle ; Yine aynı şekilde katılımcılardan katılım ücreti alınıyor ancak bu ücret dereceye giren yarışmacılara bölüştürülmek yerine herkeze toplu bir yemek veriliyor. Yani hep beraber piknik v.b organizasyonlarda kullanılıyor. Buna benzer olarak Bazı Belediyerde bu yarışmalara öncülük ediyor ve kimseden katılım ücreti toplanılmıyor ve derece sahiplerine hediyelerini/ödüllerini Belediye’nin kendisi veriyor. Bunun hükmü?
3- Bu güvercinlerin cinsi farklı olduğu için yarışmalar kimi zaman Posta Güvercini kimi zamanda Taklacı Güvercin yarışmaları olarak değişiyor. Bakıldığında Posta Güvercini Yarışmasının amacı Postacılık gibi bir menfaat için yapılmasada bu kuşlardan gerekli zamanlarda bu özelliklerinden yararlanılabilir. Taklacı Yarışmalarının ise zevk ve keyiften başka bir amacı olmadığı söylenebilir. Bunlarla ilgili bizi bilgilendirecek kıymetli izahlarınızı istirham ediyorum . selam ve dua ile… Hakkı
Değeri Kardeşimiz;
1-a) Kumardır, Haramdır.
1-b) Caiz değildir.
2) Herkes bu parayı yemek için veriyorsa, yani hak sahiplerine bu para yemek için toplanıyor birlikte yemek yiyeceğiz deniyorsa, caizdir. Belediye, derece sahiplerine ödül vermek istiyorsa, ortada bir çekiliş olmamak gibi koşullarla caiz olabilir. Ancak bu sefer iş güvercin meselesine takılıyor.
Hz. Ebu Hurayra (radıyallahu anh) anlatıyor: “Resulullah sav bir güvercinin peşine düşüp onunla eğlenen bir adam görmüştü. “Bir şeytan bir şeytaneyi takip ediyor!” buyurdular.” (Ebu Davud, Edeb 65, (4940); İbnu Mace, Edeb 44, (3765) ; Kutub-i Sitte, 5331) Bu Hadisi şerifi bir mümin için tam bir tehdittir. Kuşlarla ilgili ayeti kerime de ise şöyle buyuruluyor: “Gökyüzünde Allah’ın emrine boyun eğerek uçan kuşları görmüyorlar mı? Onları gökte ancak Allah tutar. Şüphesiz bunda inanan bir toplum için ibretler vardır.” (Nahl 79)
Bu hadis ve ayet 3.sorunuza cevap olarak yetiyor diye düşünüyoruz.. Alimler, güvercin yetiştiriciliğini caiz görmemekte mekruh olduğunu dile getirmekte ve yarıştırmayı bırakın yetiştirenlerin dahi şahitliğinin kabul görmeyeceğine ve onlara selam verilmemesi gerektiğine ittifak etmişlerdir.
Konuyla ilgili cevaplarınızı alttaki yorum bölümünden devam ettirebilirsiniz aynı şekilde cevab verilir.
Selam ve Dua ile
Nurulenvar Fetva Kurulu
Sorumuzu cevapladığınız teşekkür ederim. Size sorduğum sırada sorularlaislamiyet sitesinede danışmıştım.
Anlamadığım 1. soruda ki b) şıkkına sorularlaislamiyet sitesinin vermiş olduğu cevapta ;
“Birinci şekil caiz değildir, ikinci şekil (bütün üyelerden alınan aidattan kalan…) caizdir.”
Halbuki soruyu gayet net sorduğumu düşünüyorum. İki farklı cevap kumar gibi bir mevzuda biraz ürkütüyor.
Güvercin beslemek hususunda ise bir takım mevzularla beraber kerahetsiz caiz olduğuda söyleniyor. Özellikle cins olarak Posta v.b konularda ehemmiyeti olan güvercinlerin ‘beslenme maksadına’ yönelik fayda vermeside düşünülebilir.
Değerli Kardeşim;
Bütün üyelerin aidatından kalan para, yarışma ile dağıtılıyor. Yahut şöyle soralım, Bu para neden yarışma ile dağıtılıyor? Yarışma ile dağıtılan bir para olduktan sonra, bunun arta kalanı ortada kalanı gibi bir mevzu olmaz. Hak sahiplerinin izniyle arta kalan para şu şu kişilere veriliyor demiyorsunuz. Yarışma ile dağıtılıyor diyorsunuz . Biz bunun cevaz verilebilecek bir iş olduğunu söyleyemeyiz.
Güvercin hususunda, bu hayvanın besleyicilik & yetiştiriciliğini yapan kişiler hiç olmazsa koğuculuk, gözetleyicilik gibi tehlikeli unsurlardan kaçınarak zararı en aza indirgemekte fayda vardır.
Ek bir bilgi olarak Merhum İbrahim Canan Hocamızın Kütüb-i Sitte üzerine olan kıymetli çalışmasından konuyla alakalı hadis-i şerifin geçtiği bölümü aktarmak faydalı olacaktır ;
Hz. Ebu Hureyre (radıyallahu anh) anlatıyor: “Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm) bir güvercinin peşine düşüp onunla eğlenen bir adam görmüştü de : “Bir şeytan bir şeytaneyi takip ediyor!” buyurdular.” [Ebu Davud, Edeb 65, (4940); İbnu Mace, Edeb 44, (3765).]
Açıklama:
Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm), büyük adamın güvercinle eğlenmesini, boş, faidesiz ve malayani bulduğu için şeytana nisbet etmiştir; kendisine şeytan demiştir. Çünkü faidesiz bir meşguliyetle vakit geçirmektedir. Güvercine de şeytan demiştir. Zira adamı malayani bir meşguliyete çekmiştir, zikrullah, faydalı tefekkür ve müsmir bir iş gibi her çeşit faydalı amelden alıkoymuştur.
Nevevî der ki: “Yavru ve yumurta elde etmek veya yalnızlığa karşı ünsiyet bulmak veya mektup taşıtmak gibi maksadlarla güvercin beslemek caizdir. Hiçbir keraheti yoktur. Fakat uğur çıkarmak maksadıyla onunla meşguliyet ise, sahih görüşe göre mekruhtur. Buna bir de kumar ve benzeri haramlar inzimam ederse, o kimsenin şahidliği reddedilir.”
İbnu Hacer gibi birkısım alimler, Enes’in küçük kardeşi Ebu Umayr’ ın kuşla oynamış olmasına dair rivayetleri esas alarak, çocukların kuşla oynamasının caiz olduğuna hükmetmişlerdir; yeter ki eziyet etmesinler ve atış talimlerinde hedef olarak kullanmasınlar.[İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 15/135-136.]
Hakkınızı Helal Edin 1. sorunun b) şıkkı ile alakalı benzerlik olsa da şöyle bir yeni soru var ve cevabını sorularla islamiyet sitesi kurulunun cevabıyla beraber tekrardan size iletmek istedik.
-X Hayvan Besleyiciler Derneği kendi bünyesinde ki üyelerinden aidat topluyor. Bu dernek yılsonun da bünyesindeki üyeler dahil dışarıdan da katılımcıların olmasıyla bir yarış düzenliyor. Yarışa dışarıdan katılan (derneğe üye olmayan) yarışmacıların aidat ya da katılım gibi bir ücret verdiği yok. Yarışma sonunda derece sahiplerine Derneğin yılboyunca üyelerinden toplamış olduğu aidat bütçesinden para ödülleri takdim ediliyor.(Burada takdim edilen para ödülü yarışmaya has olarak toplanılan bir ödül değil Dernek Yöneticilerinin sosyal faaliyet adına yaptığı bir organizasyonda ödül olarak bu bütçeden pay vermeyi üyeleriyle beraber kararlaştırmış.) Bu kumar kapsamına giren bir ödül müdür?
-Bir diğer Dernek ise dışarıdan katılan yarışmacılardan ise katılım ücreti alıyor . Bunun durumu nedir?
Cevab:
Değerli kardeşimiz;
Bu konuda farklı fetvalar bulunmaktadır. Şüphelilerden sakınmak için bu tür yarışların her türlüsünden uzak durmak gerekir.
Bununla birlikte bahsettiğiniz durumun birincisi helal iken ikincisi yani dışardan katılanlardan para alınması şeklinde yapılan caiz olmaz.
Değerli Kardeşim;
Bildiğiniz gibi kumar oyununda da herkesin ortaya koyduğu paraya rızası vardır. Yani herkes parasını gönüllü olarak ortaya koyar, ancak bu paraların gönüllü verilmesi ve birilerinin kazanıp birilerinin kaybetmesi değişmez dolayısıyla haram hükmünü kaldırmaz. Son bahsettiğiniz mesele de elbette aynı kumar gibidir, haramdır diyemeyiz. Ancak caizdir de diyemeyiz. Size verilen cevapta kardeşlerimiz bizimle aynı fikri paylaşmışlar. Resulullah SAV bir hadis-i şeriflerin’de “Helal bellidir haram da bellidir. İkisi arasında da çok kimsenin ne olduğunu bilmediği, şüpheli şeyler vardır Her kim şüpheli şeylerden sakınırsa, dinini ve ırzını kurtarmış olur” buyurmuşlardır. Evlâ olan yarışma türü işlerin tamamından uzak durmaktır.
Dipnot: Dilediğiniz kadar meseleyi genişletebilir, sorular sorabilirsiniz. Bu platform bu meseleleri konuşmak/tartışmak için açılmıştır.
Hocam selamun aleykum
bir hazır kahve fırması tekli poşet kahve alanlar arasından yapacagı cekilişle, 1 kişiye otomobil vericekmiş
aslında kahve sevmiyorum ama almışken içerim
maddi sıkışıklığım var, acaba helal midir bundan bana araba çıksa alsam?
çekilişe katılmak için aldım kahveyi, şifreyi telefondan bi numarapa gönderdim
bu şekilde gönderenler arasından 4 kişiye otomobil vericeklermiş
Selamun aleykum, teşekkürler Allah razı olsun
Değerli Kardeşim;
O şekilde oluyorsa hediye hükmünde sayılır. Caizdir.
Aleykum Selam..
Kale Outlet ..çekilişle 40 kişiyi UMRE’ye götürüyor:)) Allah’ım aklımıza mukayyet ol!! Çekiliş dinimizde haram değil mi?
takımıma yardım için 20 TL ‘ye dijital logolu içerik satın aldım. ve yardım edenler için çekiliş yapılıyor. çıkan hediyeyi almam caiz midir?
Merhaba, turnuvalar ve yarışmalara giriş ücreti vererek katılmanın ve dereceye girme sonrasında alınacak ödülün caiz olmadığı söylenmektedir. Ne yazık ki günümüzde tüm bu tür sosyal faaliyetler aynı mantık ile düzenlenmektedir. Hatta bazı federasyonlar dahi yarışmaya katılacak sporculardan giriş ücreti almaktadır. Benim sorum şu bu tür sosyal faaliyetlere giriş ücreti verip katılsak ama bir ödül alma durumu ortaya çıkarsa bu ödülü bir başkasına verme dinimizce kabul edilebilir mi. İyi akşamlar.